“İlgili kişinin eski ortağı olduğu şirketin sicil bilgilerinin görüntülendiği internet adresinde kişisel verilerinin hukuka aykırı olarak paylaşılması” hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 06/01/2022 tarih ve 2022/6 sayılı Karar Özeti
Karar Tarihi | : | 06/01/2022 |
Karar No | : | 2022/6 |
Konu Özeti | : | İlgili kişinin eski ortağı olduğu şirketin sicil bilgilerinin görüntülendiği internet adresinde kişisel verilerinin hukuka aykırı olarak paylaşılması |
Kuruma intikal eden şikâyette; ilgili kişinin eski ortağı olduğu şirkete ait sicil bilgilerinin yer aldığı “…” internet sayfasında eski ortaklar başlığı altında ad ve soyadının yazılı olduğu, şirketle herhangi bir hukuki veya idari bağının kalmadığı, dolayısıyla kişisel verilerinin üçüncü kişilerle izni olmaksızın paylaşılmasını istemediği, bu kapsamda veri sorumlusu Ticaret Odası’na sözlü ve yazılı olarak başvuruda bulunulduğu, Ticaret Odası tarafından ilgili kişinin talebinin Türk Ticaret Kanunu ve Ticaret Sicili Yönetmeliği gereğince yerine getirilemeyeceğinin belirtildiği ifade edilerek gereğinin yapılması talep edilmiştir.
Söz konusu iddialara ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusu Ticaret Odası’ndan savunması istenilmiş olup alınan cevabî yazıda özetle;
- Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereğince tescile tabi olan kayıt, değişiklik ve kayıt silme işlemlerinin Ticaret Sicili Müdürlükleri tarafından MERSİS (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi) üzerinden yapıldığı, tescile ait ilan metinlerinin ise MERSİS'te üretilerek Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlandığı,
- Limited şirketlerin kuruluş işleminde ana sözleşmenin ve tüm ortakların tescilinin Türk Ticaret Kanunu’nun 587’nci maddesinde, payların geçiş hallerinin tescilinin ise 598’inci maddesinde düzenlendiği, bu çerçevede; tescile tabi ve üçüncü kişilerin incelemesine açık olan Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanan limited şirketlerin pay devrine ilişkin tescillerine ait ilanlarda payı devir alan ortak ile payını devreden ortağa ait ad-soyad bilgisinin yer aldığı, kimlik numarası ve adres bilgisi gibi kişisel verilerin gizlenerek ilan edildiği,
- Şirketin ortaklık yapısının mevzuat gereği tescil edilip ilan edilmesi nedeni ile kişinin ortak olarak ya da eski ortak olarak görünmesinin aleni bir bilgi olduğu, kimlik numarası ve adresi gibi kişisel veri niteliği taşımadığı,
- Bu bağlamda, veri sorumlusunun internet sayfasındaki firma bilgileri içerisinde; Türk Ticaret Kanunu’nun 35 inci maddesi ile Ticaret Sicili Yönetmeliği’nin 15’inci maddesine göre mevzuatın izin verdiği ve Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanarak üçüncü kişilerin incelemesine açık olan bilgilerin yer aldığı
ifade edilmiştir.
Konuya ilişkin yapılan incelemede, Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun 06/01/2022 tarih ve 2022/6 sayılı Kararı ile;
- 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun (Kanun) kişisel verilerin işlenmesine ilişkin “Genel İlkeler”i düzenleyen 4 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında, “Kişisel veriler, ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işlenebilir.” hükmünün yer aldığı, bahse konu maddenin (2) numaralı fıkrasında ise kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu olan ilkelerin; hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma, doğru ve gerektiğinde güncel olma, belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme, işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma, ilgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme şeklinde sayıldığı,
- Kanun’un, “Kişisel verilerin işlenme şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkansızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğunun hükme bağlandığı,
- Kanun’un ‘Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi’ başlıklı 7’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında bu Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması halinde kişisel verilerin resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silineceği, yok edileceği veya anonim hale getirileceği, (2) numaralı fıkrasında kişisel verilerin silinmesi, yok edilmesi veya anonim hale getirilmesine ilişkin diğer kanunlarda yer alan hükümlerin saklı olduğu, (3) numaralı fıkrasında ise kişisel verilerin silinmesine, yok edilmesine veya anonim hale getirilmesine ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenleneceği,
- İlgili kişinin ad ve soyadının silinmesi talebinin bulunduğu internet sayfası incelendiğinde Ticaret Odası’nın Bilgi Bankasından Şirket bilgilerine göre bir sorgulama yapılabildiğinin görüldüğü, ilgili kişinin eski ortağı olduğu Şirket hakkında ilgili sayfada sorgulama yapıldığında Şirketin sicil numarası, oda sicil numarası, MERSİS numarası, firma unvanı, iş adresi, odaya kayıt tarihi, sermayesi, iş konusu gibi bilgilerin yanı sıra Tescil ve Gazete Bilgileri başlığı altında sicil gazetesine tescil edilen işlemlere ilişkin bilgi, ayrıca ortaklar ve eski ortakların adı, soyadı, görevi ve sermaye miktarına ilişkin bilgilere yer verildiğinin görüldüğü,
- İlgili kişinin şikâyetinde de ifade edildiği gibi söz konusu Şirketin eski ortağı olarak sorgulama sayfasında ilgili kişinin adı, soyadı ve sermaye miktarının yer aldığının görüldüğü,
- Öte yandan, Ticaret Sicili’nin tutulması hususuna ilişkin ilgili mevzuat incelendiğinde; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Ticaret Sicili-Kuruluş” başlıklı 24 üncü maddesinin “Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından il merkezindeki ticaret ve sanayi odaları ile ticaret odalarında faaliyet gösterecek şekilde ticaret sicili müdürlükleri kurulur. Bakanlık il merkezleri dışındaki odalarda ticaret sicili müdürlükleri kurabileceği gibi müdürlüklere bağlı şubeler de kurabilir. Ticaret sicili, Bakanlığın gözetim ve denetiminde ticaret sicili müdürlükleri ve şubeleri tarafından tutulur. Ticaret sicili kayıtlarının elektronik ortamda tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Kanunun 26 ncı maddesine göre çıkarılacak yönetmelikte gösterilir. Bu kayıtlar ile tescil ve ilan edilmesi gereken içeriklerin düzenli olarak depolandığı ve elektronik ortamda sunulabilen merkezi ortak veri tabanı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nezdinde oluşturulur. Ticaret sicili müdürlüğünün kurulmasında aranacak şartlar ve odalar arasında sicil işlemleri ile ilgili olarak varlığı gerekli işbirliğinin sağlanmasına ilişkin esaslar, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak bir tebliğle düzenlenir. Ticaret sicili kayıt işlemlerinin elektronik ortamda yapılması için toplanması ve işlenmesi gerekli olan kişisel veriler, kişisel verilerin korunması ve bilgi güvenliğinin sağlanmasına ilişkin mevzuata uygun bir şekilde korunur.” hükmünü haiz olduğu,
- Türk Ticaret Kanunu’nun “Açıklık” başlıklı 35’inci maddesinin “Tescil işleminin dayanakları olan dilekçe, beyanname, senetler, belgeler ve ilanları içeren gazeteler, üzerlerine sicil defterinin tarih ve numaraları yazılarak sicil müdürlüğünce saklanır. Herkes ticaret sicilinin içeriğini ve müdürlükte saklanan tüm senet ve belgeleri inceleyebileceği gibi giderini ödeyerek bunların onaylı suretlerini de alabilir. Bir hususun sicilde kayıtlı olup olmadığına dair onaylı belge de istenebilir. Tescil edilen hususlar, kanun veya Kanunun 26 ncı maddesine göre çıkarılacak yönetmelikte aksine bir hüküm bulunmadıkça ilan olunur. İlan, Türkiye genelinde sicil kayıtlarının ilanına özgü Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile yapılır.” hükmünü haiz olduğu,
- Türk Ticaret Kanunu’nun “Tescil ve İlan” başlıklı 587’nci maddesinde “Şirket sözleşmesinin tamamı, kurucuların imzalarının ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin huzurunda imzalandığı tarihi izleyen otuz gün içinde, şirketin merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Tescil ve ilan edilen şirket sözleşmesine, aşağıda sayılanlar dışında, 36’ncı maddenin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz: Şirket sözleşmesinin tarihi, Şirketin ticaret unvanı ve merkezi, esas noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış şekilde şirketin işletme konusu; şirket sözleşmesinde bu konuda bir hüküm varsa, şirketin süresi, esas sermayenin itibarî değeri, gerçek kişi ortağın adı ve soyadı, yerleşim yeri, tüzel kişi ortakların unvanı, merkezleri ve her ortağın üstlendiği esas sermaye payları, ayni sermayenin konusu ve bu tür sermayenin karşılığında verilecek esas sermaye payları; ...” şeklinde hüküm bulunduğu, aynı Kanun’un Tescil başlıklı 598’inci maddesinde ise “Esas sermaye paylarının geçişlerinin tescil edilmesi için, şirket müdürleri tarafından ticaret siciline başvurulur. Başvurunun otuz gün içinde yapılmaması hâlinde, ayrılan ortak, adının bu paylarla ilgili olarak silinmesi için ticaret siciline başvurabilir. Bunun üzerine sicil müdürü, şirkete, iktisap edenin adının bildirilmesi için süre verir. Sicil kaydına güvenen iyiniyetli kişinin güveni korunur.” hükmünün yer aldığı,
- Türk Ticaret Kanunu’nun 26’ncı maddesine dayanılarak hazırlanan Ticaret Sicili Yönetmeliği’nin “Sicil kayıtlarına erişim hakkı” başlıklı 15’inci maddesi “Herkes, sicilin içeriğini ve müdürlükte saklanan tüm senet ve belgeleri inceleyebilir. Bu inceleme elektronik ortamda ve/veya müdürlükte yapılabilir… Bunların incelenmesinde müdür, kişisel verilerin korunmasına ilişkin hükümler çerçevesinde gerekli tedbirleri almak zorundadır. İnceleme esnasında müdürün vereceği talimatlara uyulması zorunludur. Aksi takdirde müdür defter ve belgeleri derhal kaldırabilir. Elektronik ortamda yapılacak olan incelemelerde de kişisel verilerin korunmasını ve bilgi güvenliğini sağlayacak tedbirler alınır.” şeklinde düzenlendiği,
- Aynı Yönetmelik’in “Sicil İşlemlerinin Tabi Olduğu Hükümler” başlıklı 28’inci maddesi “(1) Sicile ait tescil, değişiklik ve silinmeler ile diğer iş ve işlemler Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılır.(2) Tescil, bir olgunun sicile geçirilmesini; değişiklik, tescil edilmiş bir olgudaki değişiklik dolayısıyla sicildeki kayıtların değiştirilmesini veya düzeltilmesini; silinme ise tescil edilmiş olan bir olgunun ortadan kalkması veya sona ermesi sebebiyle ona ait kayıtların silinmesini ifade eder.” hükmüne, “Tescil edilmiş olgularda değişiklikler” başlıklı 29’uncu maddesinin “Tescil edilmiş olgularda meydana gelen her türlü değişikliğin de tescil edileceğini, “Tescil ve ilanın üçüncü kişilere etkisi” başlıklı 30’uncu maddesinin ise bir olgunun tescil ile beraber derhal üçüncü kişiler hakkında sonuç doğuracağını belirten hükümlere sahip olduğu,
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın “Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları” başlıklı 135’inci maddesinde “Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir.” hükmünün yer aldığı,
- 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu’nun “Odalar” başlıklı 4’üncü maddesinde odaların üyelerinin müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, mensuplarının birbirleri ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslekî disiplin, ahlâk ve dayanışmayı korumak ve bu Kanunda yazılı hizmetler ile mevzuatla odalara verilen görevleri yerine getirmek amacıyla kurulan, tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları olduğunun belirtildiği,
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu’nun “Odaların Görevleri” başlıklı 12 nci maddesinin “Odaların görevleri şunlardır:… Ticaret ve sanayiyi ilgilendiren bilgi ve haberleri derleyerek ilgililere ulaştırmak, ilgili kanunlar çerçevesinde resmî makamlarca istenecek bilgileri vermek ve özellikle üyelerinin mesleklerini icrada ihtiyaç duyabilecekleri her çeşit bilgiyi, başvuruları durumunda kendilerine vermek veya bunların elde edilmesini kolaylaştırmak, elektronik ticaret ve internet ağları konusunda üyelerine yol gösterecek girişimlerde bulunmak, bu konularda gerekli alt yapıyı kurmak ve işletmek.” şeklinde düzenlendiği,
- Bu çerçevede ticaret sicilinin, Ticaret Bakanlığının gözetim ve denetiminde ticaret sicili müdürlükleri ve şubeleri tarafından tutulacağı düzenlenmiş olup Ticaret Bakanlığı tarafından il merkezindeki ticaret ve sanayi odaları ile ticaret odalarında faaliyet gösterecek şekilde ticaret sicili müdürlükleri kurulacağı hükmünden de anlaşılacağı üzere ticaret sicili müdürlüklerinin il merkezindeki ticaret odasına bağlı olarak faaliyet gösterdiği,
- Öte yandan, kayıtlar ile tescil ve ilan edilmesi gereken içeriklerin düzenli olarak depolandığı ve elektronik ortamda sunulabilen merkezi ortak veri tabanının, Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nezdinde oluşturulduğu,
- Türk Ticaret Kanunu’nun ve Ticaret Sicili Yönetmeliği’nin ilgili maddeleri çerçevesinde, herkesin sicilin içeriğini ve müdürlükte saklanan tüm senet ve belgeleri inceleyebileceği ve bu incelemenin elektronik ortamda ve/veya müdürlükte yapılabileceği ile tescil edilmiş olgularda meydana gelen her türlü değişikliğin de tescil edileceği
- anlaşılmakta olup Şirketin pay devrine ilişkin değişikliğin ticaret sicili gazetesinde tescil edildiği, söz konusu ticaret sicilinin tutulmasından sorumlu ticaret sicil müdürlüklerinin de ticaret odalarına bağlı olarak faaliyet gösterdiği dikkate alındığında söz konusu bilgilerin ticaret odası bünyesinde hâlihazırda mevcut olduğu sonucuna varıldığı,
- Ayrıca, ticaret sicil gazetesinde yer alan bir bilginin ticaret odasının sayfasında bulunmasındaki amacın yine ticaret sicil işlemlerine ilişkin bilginin daha kolay ulaşılabilir olmasını sağlamak adına gerçekleştirildiği, bununla birlikte söz konusu bilgiye yalnızca ilgilileri tarafından ticaret odasının sayfasındaki bilgi bankası platformundan firma bilgileri girilmek suretiyle erişildiği, söz konusu bilginin ticaret sicil gazetesinde yayınlanma amacından farklı bir amaçla yayınlandığına ilişkin herhangi bir emare bulunmadığı dikkate alındığında söz konusu kişisel veri işleme faaliyetinin Kanun’un Genel İlkeler başlıklı 4 üncü maddesinde yer alan “işlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma” ilkesine de aykırılık teşkil etmediği, diğer yandan söz konusu bilginin ilgili kişi tarafından da belirtildiği üzere doğru olduğu ve yayınlanmasında amaca aykırılık bulunmadığı,
- Diğer taraftan, Anayasa’da ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu’nda yer aldığı üzere Kamu Kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşlarının; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak amacıyla kurulan kamu tüzel kişilikleri olduğu,
- Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nda yer aldığı üzere; ticaret ve sanayiyi ilgilendiren bilgi ve haberleri derleyerek ilgililere ulaştırmak, ilgili kanunlar çerçevesinde resmî makamlarca istenecek bilgileri vermek ve özellikle üyelerinin mesleklerini icrada ihtiyaç duyabilecekleri her çeşit bilgiyi, başvuruları durumunda kendilerine vermek veya bunların elde edilmesini kolaylaştırmak, elektronik ticaret ve internet ağları konusunda üyelerine yol gösterecek girişimlerde bulunmak, bu konularda gerekli alt yapıyı kurmak ve işletmek şeklinde odalara görev ve sorumlulukların yüklendiği
- dikkate alındığında ilgili Ticaret Odası tarafından “…”internet sayfasında Bilgi Bankası bölümünden firma bilgileri girilmek suretiyle sorgulama yapılmasına ve ticaret sicili gazetesindeki bilgilerin bu platformda yer alması suretiyle bilgiye ulaşımın kolaylaştırılmasına imkân sağlanması suretiyle gerçekleştirilen kişisel verileri işleme faaliyetinin T.C. Anayasası ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle Odalar ve Borsalar Kanunu’nda ticaret odaları için öngörülen yükümlülükler kapsamında değerlendirilebileceği dikkate alındığında söz konusu kişisel veri işleme faaliyetinin Kanun’un 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan kanunlarda açıkça öngörülme ve aynı fıkranın (ç) bendinde yer alan veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması şartlarına dayanılarak gerçekleştirildiği sonucuna varıldığı
değerlendirmelerinden hareketle;
- Kanun’un “Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hâle Getirilmesi” başlıklı 7 nci maddesinde yer alan “Bu Kanun ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel veriler resen veya ilgili kişinin talebi üzerine veri sorumlusu tarafından silinir, yok edilir veya anonim hâle getirilir.” hükmüne istinaden söz konusu kişisel verilerin işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkmadığı sonucuna varılmış olup ilgili kişinin bu yöndeki talebi ile ilgili olarak Kanun kapsamında tesis edilecek herhangi bir işlem bulunmadığına karar verilmiştir.