“İş arama ve işe alım süreçlerini yürüten bir istihdam platformunun Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na aykırı uygulamalarda bulunması” hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 14/10/2021 tarihli ve 2021/1051 sayılı Karar Özeti
Karar Tarihi | : | 14/10/2021 |
Karar No | : | 2021/1051 |
Konu Özeti | : | İş arama ve işe alım süreçlerini yürüten bir istihdam platformunun Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na aykırı uygulamalarda bulunması |
Kurum’a intikal eden şikâyet dilekçesinde özetle; veri sorumlusuna ait iş arama ve işe alım süreçlerini yürüten bir istihdam platformunda ilgili kişinin üyelik hesabı üzerinden yaptığı iş başvuruları ve iş görüşmeleri sonucunda işverenlere yönelik kişisel verilerinin gizliliği ve işlenmesi hususlarında veri sorumlusunun 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na (Kanun) aykırı uygulamalarda bulunduğu, ilgili kişinin iş başvuruları ve görüşme sonrasına ait işverenlere sunulan tüm bilgi ve belgelerin dijital bir örneğinin kendisine verilmesi hususundaki bilgi/erişim talebinin veri sorumlusunca yerine getirilmediği, ayrıca ilgili kişinin başvurusuna cevaben iletilen cevabi yazıda ilgili kişinin onayı olmaksızın verilerinin silineceğinin belirtildiği ifade edilmiş ve konu hakkında gerekli işlemlerin yapılması talep edilmiştir.
Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup verilen cevabî yazıda özetle;
- İlgili kişiye cevap verilerek talebinin yerine getirilmiş olmasına rağmen ilgili kişi tarafından veri sorumlusunun cevabı beklenmeden Kurul’a şikâyette bulunulduğu;
- İlgili kişinin platformda bulunan iletişim kanalı üzerinden “İş başvuruları ve görüşme sonrasında sistemlerinde bulunan adayların değerlendirilmesine yönelik, işverenlere sunulan ilgili kişiye ait tüm verilerin ve verilerden türetilmiş bilgilerin Kanunun 11’inci maddesinin bentleri uyarınca paylaşılması” talebini müteakip veri sorumlusunca ilgili kişi ile iletişime geçildiği; ilgili kişinin işveren ile planladıkları mülakata gitmediği, işverenin "bu durumu diğer işverenlere belirteceğini" söylediği, ilgili kişinin verilerinin paylaşıldığı kişileri ve verilerinin (işverenin ilgili kişi hakkında veri sorumlusu hizmet ortamında yaptığı değerlendirmeleri) diğer işverenler ile paylaşılıp paylaşılmadığını öğrenmek istediğini belirttiği; ilgili kişinin talebini yanıtlamak amacıyla öncelikle sözlü olarak iletişime geçilerek veri sorumlusu nezdinde işverenlerin adaylar hakkında gerçekleştirdiği değerlendirmelerin herhangi bir şekilde diğer işverenlerle paylaşılmadığının belirtildiği; ayrıca ilgili kişinin talebinin kayda sistematik olarak geçmesi amacıyla "Veri Sorumlusu Başvuru Formu" iletildiği ve bu formun doldurularak veri sorumlusuna başvuruda bulunabileceğinin ifade edildiği;
- İlgili kişinin formu doldurarak veri sorumlusuna ilettiği, ilgili kişinin başvurusunda Kanun’un 11’inci maddesinin tüm bentlerindeki haklarını kullanma talebinde bulunması üzerine bir yandan talebi yerine getirilirken bir yandan da söz konusu sürede ilgili kişiye ait kişisel verilerin işlenmesinin durdurularak talebi doğrultusunda 30 gün içerisinde Kanun ve ikincil mevzuata uygun şekilde kişisel verilerinin imha edileceği bilgisinin iletildiği, bunun üzerine ilgili kişinin kişisel verilerinin imha talebinde bulunmadığını, kişisel verilerinin aktarıldığı işverenlerin bilgilerini talep ettiğini ve veri sorumlusunun tutumunu Kurul’a şikâyet edeceğini belirttiği, aynı gün veri sorumlusunun ilgili kişi ile sözlü iletişime geçtiği ve talebinin karşılanacağını belirttiği, bununla birlikte ilgili kişinin veri sorumlusunun kasıtlı bir şekilde böyle cevap verdiğini ve Kurul’a şikâyette bulunduğunu ifade ettiği;
- Buna rağmen ilgili kişinin veri sorumlusu bünyesinde yer alan verilerine o güne kadar erişen tüm işverenlerin bilgisinin ilgili kişi ile paylaşıldığı ve bunun ardından herhangi bir iletişim kurulmadığı, ilgili kişinin mevcut durumda hala platform üyesi olduğu ve platformu kullanmaya devam ettiği;
- İlgili kişinin Kurum’a ilettiği şikâyet dilekçesinde yer alan ifadelerin aksine başvurusunun reddedilmediği, veri sorumlusunun ilgili kişinin talebini yerine getirmek adına başvuru sonrası derhal çalışmalara başladığı ve 7 gün gibi kısa bir süre içerisinde 2008 yılından bu yana işlenen çeşitli kişisel verileri ilgili kişinin kolayca ulaşabileceği bir formatta kendisine ilettiği;
- Veri sorumlusunun Kanun ve ikincil düzenlemeleri uyarınca yürürlüğe koyduğu Kişisel Veri İşleme, Saklama ve İmha Politikasını özenle uygulamakta olduğu, ilgili kişinin talebi üzerine kişisel verileri silme/imha etme işlemine başlandığı fakat böyle bir talebinin olmadığının anlaşıldığı anda işlemin durdurulduğu ve ilgili kişiye ilişkin herhangi bir kişisel veri kaybının söz konusu olmadığı;
- İşverenlerin çalışan adayları hakkında aldığı notların ve izlenimlerinin diğer işverenler ile paylaşılması gibi bir uygulamanın söz konusu olmadığı, işverenlerin yalnızca çalışan adaylarının platforma yüklediği bilgileri görebildiği, veri sorumlusu nezdinde çalışan adaylarının platforma yüklemiş olduğu kişisel verileri kullanılarak herhangi bir veri türetilmediği, yalnızca işverenlerin kendilerine başvuruda bulunan çalışan adaylarına ilişkin notlarını ve izlenimlerini platforma yükleyebildiği ancak bu durumun tamamen işverenlerin takdirinde olduğu ve bu kişisel veriler için işverenlerin veri sorumlusu olup bu bilgilerin üretilmesine ilişkin kendilerinin herhangi bir dahlinin bulunmadığı;
- İlgili kişinin Kanun yürürlüğe girmeden evvel bir dönemde platforma üye olduğu ve yine Kanun’un Geçici 1’inci maddesi uyarınca da geçiş süreci içerisinde aksine bir irade beyanında bulunmadığı, yine de firmanın tüm veri işleme süreçlerine ilişkin kapsamlı bir uyum süreci başlattığı, VERBİS kaydını da zamanında tamamlayarak, şeffaf ve hesap verebilir şekilde kişisel verilerin korunması için gerekli teknik ve idari tedbirleri aldığı;
- Veri sorumlusunun ilgili kişiye sunduğu hizmetler sebebiyle ilgili kişiye ait kimlik bilgilerinin, iletişim bilgilerinin, mesleki deneyim bilgisinin, aldığı sertifika ve eğitim bilgilerinin, yabancı dil bilgisinin, kullanabildiği bilgisayar programlarının, görsel veri olarak özgeçmişte yer alan fotoğraf ve diğer bilgiler olarak da hobilerinin, ilgi alanları ve gerçekleştirilen projelere ilişkin bilgilerin işlendiği, ilgili kişilere sunulan “Kişisel Verilerinizin Korunması Hakkında Aday Aydınlatma Metni”nde (Aydınlatma Metni) platforma üye olan adayların hangi kişisel verilerinin işlendiğinin belirtildiği ancak Aydınlatma Metni'nde yer alan tüm veri kategorilerinin veri sorumlusunca işlenmediği, ilgili kişilerin iş ilanlarına başvurmak için hangi bilgileri paylaşacaklarını kendilerinin belirlediği;
- İlgili kişinin 21.03.2008 tarihinde “Hizmet Sözleşmesi”ni kabul ederek platforma üye olduğu, Hizmet Sözleşmesi uyarınca ve ilgili kişiye sunulan hizmet kapsamında Kanun’un 5’inci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendindeki "Bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması” hükmü uyarınca işlendiği, zira platformun kullanım amacı ve üyelere sunulan hizmet kapsamında sayılan kişisel verilerin işlenmesinin zaruri olduğu, ayrıca üyelerin paylaşacakları kişisel verileri kendilerinin belirlediği, bu nedenle ilgili kişiden açık rıza alınmadığı ve yukarıda belirtilen hukuki sebebe dayanılarak kişisel verilerinin işlendiği;
- İlgili kişinin kişisel verilerinin platforma üye olan işverenler ile paylaşıldığı, adayların işverenler ile doğrudan özgeçmiş paylaşımı yapabildiği gibi işverenlerin de platform üzerinden adayların özgeçmişlerine erişebildiği, ilgili kişinin özgeçmişinde yer alan kişisel verilere hangi işverenlerin ne zaman eriştiği de belli olacak şekilde ilgili kişiye sunulduğu;
- Veri sorumlusunun ilgili kişileri aydınlattığı ölçüde ve Aydınlatma Metni'nde belirttiği amaçlar doğrultusunda kişisel verilerini kullandığı, bu amaçların dışında ve bu amaçları aşacak ölçüde kişisel veri kullanılmasına izin vermediği, ilgili kişinin talebinin yerine getirildiği ve kişisel verilerinin onayı olmadan silinmesi veya imha edilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığı
ifade edilmiştir.
Konuya ilişkin yürütülen inceleme neticesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 14/10/2021 tarihli ve 2021/1051 sayılı Kararı ile;
- Kanun’un amacının kişisel verilerin işlenmesinde başta özel hayatın gizliliği olmak üzere kişilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin yükümlülükleri ile uyacakları usul ve esasları düzenlemek olduğu, Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesinde “ilgili kişi”nin, kişisel verisi işlenen gerçek kişi; “veri sorumlusu”nun ise kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlandığı,
- Kanun’un, kişisel verilerin işlenmesine ilişkin “Genel İlkeler”i düzenleyen 4’üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasında, “Kişisel veriler, ancak bu Kanunda ve diğer kanunlarda öngörülen usul ve esaslara uygun olarak işlenebilir.” hükmünün yer aldığı, bahse konu maddenin (2) numaralı fıkrasında ise kişisel verilerin işlenmesinde uyulması zorunlu olan ilkelerin;
a) Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma,
b) Doğru ve gerektiğinde güncel olma,
c) Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme,
ç) İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma,
d) İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme
şeklinde sayıldığı,
- Kanun’un “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkansızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
- Öte yandan, “İlgili Kişinin Hakları”nı düzenleyen Kanun’un 11’inci maddesinin, “(1) Herkes, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili;
a) Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
b) Kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
c) Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp
kullanılmadığını öğrenme,
ç) Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
d) Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde bunların düzeltilmesini
isteme,
e) 7 nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerin silinmesini veya yok
edilmesini isteme,
f) (d) ve (e) bentleri uyarınca yapılan işlemlerin, kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü
kişilere bildirilmesini isteme,
g) İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle
kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
ğ) Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması halinde
zararın giderilmesini talep etme, haklarına sahiptir.”
hükmünü amir olduğu,
- Kanun’un “Veri Güvenliğine İlişkin Yükümlülükler”i düzenleyen 12’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasında veri sorumlusunun, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini önlemek, kişisel verilere hukuka aykırı olarak erişilmesini önlemek, kişisel verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idarî tedbirleri almak zorunda olduğunun hükme bağlandığı,
- Somut olayda, ilgili kişinin kişisel verilerine erişim talebinin yerine getirilmemesi konusundaki iddiasına ilişkin olarak; ilgili kişinin veri sorumlusunun ilk cevabından sonra talebinin karşılanmadığı düşüncesiyle Kurula şikâyette bulunduğu anlaşılmış olmakla birlikte, ilgili kişinin kişisel verilerine erişim talebinin Kurula şikâyette bulunma tarihinden sonra ve Kanun’un 13’üncü maddesinin (2) numaralı fıkrasına uygun şekilde “talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde” sonuçlandırıldığı dolayısıyla ilgili kişi tarafından yapılan iş başvurularına ilişkin bilgi edinme talebinin veri sorumlusunun e-postası ile yerine getirildiği görüldüğünden, ilgili kişinin talebinin karşılanmadığına yönelik şikâyeti hakkında Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığı,
- İlgili kişinin talebi olmaksızın kişisel verilerinin veri sorumlusu tarafından silineceğinin / imha edileceğinin bildirilmesi hususundaki iddialarına yönelik olarak veri sorumlusunca ilgili kişinin başvurusunda Kanun’un 11’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının tüm bentlerindeki haklarını kullanma talebinde bulunması nedeniyle söz konusu fıkranın (e) bendinde yer alan kişisel verilerinin silinmesi talebinde de bulunduğunun anlaşıldığı fakat ilgili kişinin cevabı üzerine böyle bir talebin olmadığının anlaşılması halinde silme ve imhaya yönelik işlemin derhal durdurulduğu ve ilgili kişiye ilişkin herhangi bir kişisel veri kaybının söz konusu olmadığının belirtildiği görülmüş olup; ilgili kişinin veri sorumlusu nezdindeki kişisel verilerinin silindiği/silineceği iddiasına yönelik veri sorumlusu beyanı aksine bir bilgi veya belgenin ilgili kişi tarafından Kurum’a sunulmaması, ilgili kişinin iş başvurusu bilgilerinin e-posta ile ilgili kişiye iletilmiş olması, ilgili kişinin şikâyet tarihinden sonra da veri sorumlusuna ait platformda iş başvurularına devam ettiği bilgisinin verilmesi ve ilgili kişinin başvurusu ile Kanun’un 11’inci maddesi kapsamındaki tüm haklarını kullanmak istediğini belirtmesi karşısında verilerinin silinmesini de talep ettiğinin anlaşılmasında veri sorumlusuna herhangi bir kusur yüklenemeyeceği değerlendirilerek; ilgili kişinin talebi olmaksızın kişisel verilerinin veri sorumlusu tarafından silineceğinin/ imha edileceğinin bildirilmesine yönelik şikâyeti hakkında Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığı,
- İlgili kişinin bilgisi ve onayı olmaksızın iş başvuruları ve iş görüşmelerine ilişkin kişisel verilerinin diğer işverenlerle paylaşılması iddialarına ilişkin olarak ilgili kişinin bu iddiaya yönelik şüphenin ötesine geçen herhangi bir tevsik edici bilgi veya belge sunması, veri sorumlusunun ise işverenlerin yalnızca çalışan adaylarının platforma yüklediği bilgileri görebildiğini, işverenlerin kendilerine başvuruda bulunan çalışan adaylarına ilişkin notlarını ve izlenimlerini platforma yükleyebildiği ancak bu durumun tamamen işverenlerin takdirinde olduğu ve işverenlerin çalışan adayları hakkında aldığı notların ve izlenimlerinin diğer işverenler ile paylaşılması gibi bir uygulamanın söz konusu olmadığını beyan etmesi karşısında; ilgili kişinin bu şikâyetiyle ilgili olarak Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığı
değerlendirmelerinden hareketle;
- İlgili kişinin veri sorumlusunun ilk cevabından sonra talebinin karşılanmadığı düşüncesiyle Kurul’a şikâyette bulunduğu, ilgili kişinin kişisel verilerine erişim talebinin Kurul’a şikâyette bulunma tarihinden sonra ve Kanun’un 13’üncü maddesinin ikinci fıkrasına uygun şekilde “talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde” sonuçlandırıldığı görüldüğünden, ilgili kişinin kişisel verilerine erişim talebinin karşılanmadığına yönelik şikâyeti hakkında Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığına,
- İlgili kişinin veri sorumlusu nezdindeki kişisel verilerinin silindiği/silineceği iddiasına yönelik veri sorumlusunun beyanı aksine bir bilgi veya belgenin ilgili kişi tarafından Kuruma sunulmaması, ilgili kişinin iş başvurusu bilgilerinin e-posta ile ilgili kişiye iletilmiş olması, ilgili kişinin şikâyet tarihinden sonra da veri sorumlusuna ait platformda iş başvurularına devam ettiği bilgisinin verilmesi ve ilgili kişinin başvurusu ile Kanun’un 11’inci maddesi kapsamındaki tüm haklarını kullanmak istediğini belirtmesi karşısında verilerinin silinmesini de talep ettiğinin anlaşılmasında veri sorumlusuna herhangi bir kusur yüklenemeyeceği değerlendirilerek; ilgili kişinin talebi olmaksızın kişisel verilerinin veri sorumlusu tarafından silineceğinin/imha edileceğinin bildirilmesine yönelik şikâyeti hakkında Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığına,
- İlgili kişinin bilgisi ve onayı olmaksızın iş başvuruları ve iş görüşmelerine ilişkin kişisel verilerinin diğer işverenlere aktarıldığı iddiasına yönelik şüphenin ötesine geçen herhangi bir tevsik edici bilgi veya belge sunmamış olması, veri sorumlusunun ise işverenlerin yalnızca çalışan adaylarının platforma yüklediği bilgileri görebildiğini, işverenlerin kendilerine başvuruda bulunan çalışan adaylarına ilişkin notlarını ve izlenimlerini platforma yükleyebildiği ancak bu durumun tamamen işverenlerin takdirinde olduğu ve işverenlerin çalışan adayları hakkında aldığı notların ve izlenimlerinin diğer işverenlere aktarılması gibi bir uygulamanın söz konusu olmadığını beyan etmesi karşısında; ilgili kişinin bu şikâyetiyle ilgili olarak Kanun kapsamında yapılacak bir işlem bulunmadığına
karar verilmiştir.