“Şikâyetçinin yeni doğan bebeğine ait doğum belgesinde yer alan kişisel verilerin üçüncü kişiler tarafından Özel Hastane olarak faaliyet gösteren veri sorumlusundan hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi” hakkında Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 06/07/2021 tarihli ve 2021/666 sayılı Karar Özeti
Karar Tarihi | : | 06/07/2021 |
Karar No | : | 2021/666 |
Konu Özeti | : | Şikâyetçinin yeni doğan bebeğine ait doğum belgesinde yer alan kişisel verilerin üçüncü kişiler tarafından Özel Hastane olarak faaliyet gösteren veri sorumlusundan hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi |
Kuruma intikal eden şikâyette özetle; şikâyetçinin veri sorumlusu hastanede doğan oğluna ait doğum belgesinin yer aldığı bilgisayar ekran görüntüsünün boşanmış olduğu eski eşi tarafından hastaneden temin edildiği ve Aile Mahkemesinde tarafına açılan yargılamanın iadesi davasına ilişkin dosyada, içeriğinde oğlunun T.C. kimlik numarası, doğum tarihi, anne ve baba adı, hasta numarası vb. kişisel veriler içeren bilgisayar ekran görüntüsünün delil olarak kullanıldığı, konuya ilişkin hastaneye yazılı olarak başvurmasına rağmen başvurusuna, hastane tarafından herhangi bir cevap verilmediği belirtilerek 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Kanun) kapsamında gereğinin yapılması talep edilmiştir.
Konuya ilişkin başlatılan inceleme çerçevesinde veri sorumlusundan savunması istenilmiş olup alınan cevabi yazıda özetle;
- Şikayetçi ile hastane arasında şikâyet öncesinde ve sonrasında devam eden bir dava süreci bulunmadığı,
- Hastane bünyesinde sağlık ve destek ekipleri dahil olmak üzere toplam 653 personelin çalıştığı, bu nedenle kuruma çeşitli kanallardan gelen ve kurum tarafından gönderilen evrak ve taleplere ilişkin yoğun bir trafiğin mevcut olduğu, bu nedenle gün içerisinde kuruma gelen ve gönderilen evrak ve talep sayılarının değişkenlik göstermekle birlikte gün içerisinde yaklaşık olarak bu sayının yetmişi bulduğu, evrak trafiğinin yoğunluğu nedeniyle bir hata yaşandığı ve başvurunun ilgili birimlere iletilmesindeki aksaklık nedeniyle başvuru sahibi kişiye dönüş yapılamadığı,
- Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianame ve ekinde yer alan görüntünün doğumhane/bebek odasındaki hastaların bilgilerinin takip edildiği ekran görüntüsü olduğunun tespit edildiği,
- Bu ekrana ilgili birimde çalışan yatan hasta misafir hizmetleri çalışanları ve hemşirelerin erişim yetkisinin bulunduğu,
- Mevcut bölümde hizmet veren kişilerin Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve buna bağlı yönetmelikler ile özel nitelikli kişisel veri güvenliği konularında eğitim aldığı,
- Şikâyetçinin yapmış olduğu suç duyurusu üzerine adı geçen iki kişiden alınan ifadelerden de anlaşılacağı üzere her iki şüphelinin de görevliye fark ettirmeden gizlice ekran görüntüsünü çektikleri ve bu hususun zapt altına alındığı,
- Hastane olarak hasta bilgi gizliliği, hasta mahremiyeti konularındaki prensipleri gereği hasta dosyalarının gizliliği, hasta bilgilerinin paylaşılmaması, hastane dışına çıkarılmaması gerekliliği vb. konularda oldukça detaylı idari ve teknik tedbirler alındığı
belirtilmiştir.
Konuya ilişkin yapılan inceleme neticesinde Kişisel Verileri Koruma Kurulunun 06/07/2021 tarihli ve 2021/666 sayılı Kararı ile;
- Kanunun “İlgili Kişinin Hakları” başlıklı 11 inci maddesinde herkesin, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili; kişisel verilerinin işlenip işlenmediğini öğrenme, kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme, kişisel verilerinin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme, yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerinin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme, kişisel verilerinin eksik veya yanlış işlenmiş olması halinde bunların düzeltilmesini isteme, 7 nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerinin silinmesini veya yok edilmesini isteme, kişisel verilerinin düzeltilmesi veya silinmesi/yok edilmesi ile ilgili yapılan işlemlerin kişisel verilerinin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme, işlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme ve kişisel verilerinin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması halinde zararın giderilmesini talep etme haklarına sahip olduğunun düzenlendiği,
- Kanunun “Veri Sorumlusuna Başvuru” başlıklı 13 üncü maddesinin ise “İlgili kişi, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili taleplerini yazılı olarak veya Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun (Kurul) belirleyeceği diğer yöntemlerle veri sorumlusuna iletir, veri sorumlusu başvuruda yer alan talepleri, talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde ücretsiz olarak sonuçlandırır, talebi kabul eder veya gerekçesini açıklayarak reddeder ve cevabını ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildirir. Ancak, başvurunun reddedilmesi, verilen cevabın yetersiz bulunması veya süresinde başvuruya cevap verilmemesi hallerinde; ilgili kişi, Kanunun “Kurula Şikayet” başlıklı 14 üncü maddesi kapsamında veri sorumlusunun cevabını öğrendiği tarihten itibaren otuz ve herhalde başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde Kurula şikayette bulunabilir.” hükmünü haiz olduğu,
- Somut olayda, ilgili kişinin Kanunun 13 üncü maddesi çerçevesinde yazılı olarak veri sorumlusu hastaneye yaptığı başvurunun PTT gönderi belgesi sorgulamasında veri sorumlusunun söz konusu başvuruyu teslim aldığının görüldüğü, ancak yasal süresi içinde başvuruya cevap verilmemesi üzerine şikâyetçi tarafından Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca Kuruma şikâyette bulunulduğunun anlaşıldığı,
- Veri Sorumlusuna Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Tebliğin “Başvuru Usulü” başlıklı 5 inci maddesinde, ilgili kişinin Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen hakları kapsamında taleplerini yazılı olarak veya kayıtlı elektronik posta (KEP) adresi, güvenli elektronik imza, mobil imza ya da ilgili kişi tarafından veri sorumlusuna daha önce bildirilen ve veri sorumlusunun sisteminde kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanmak suretiyle veya başvuru amacına yönelik geliştirilmiş bir yazılım ya da uygulama vasıtasıyla veri sorumlusuna ileteceğinin, Tebliğin 6 ncı maddesinde ise veri sorumlusunun bu tebliğ kapsamında yapılacak başvuruları etkin, hukuka ve dürüstlük kuralına uygun olarak sonuçlandırmak üzere gerekli her türlü idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlü olduğunun, veri sorumlusunun başvuruyu kabul edeceği veya gerekçesini açıklayarak reddedeceği ve cevabını ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik ortamda bildireceğinin hüküm altına alındığı,
- Veri sorumlusundan alınan cevap yazısında; hastaneye çeşitli kanallardan birçok evrak geldiği ve evrak trafik yoğunluğu nedeniyle bir hata yaşandığı bu nedenle ilgili kişiye cevap verilemediği yönünde savunmada bulunulduğunun görüldüğü, bu kapsamda veri sorumlusunun Kanun kapsamında kendisine yapılan başvurular ile ilgili olarak Kanunun 13 üncü maddesi ve Tebliğin 6 ncı maddesine uygun olarak hareket etmediği kanaatine varıldığı,
- Kanunun “Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında kişisel verilerin ilgili kişinin açık rızası olmaksızın işlenemeyeceği, (2) numaralı fıkrasında ise kanunlarda açıkça öngörülmesi, fiili imkansızlık nedeniyle rızasını açıklayamayacak durumda bulunan veya rızasına hukuki geçerlilik tanınmayan kişinin kendisinin ya da bir başkasının hayatı veya beden bütünlüğünün korunması için zorunlu olması, bir sözleşmenin kurulması veya ifasıyla doğrudan doğruya ilgili olması kaydıyla, sözleşmenin taraflarına ait kişisel verilerin işlenmesinin gerekli olması, veri sorumlusunun hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olması, ilgili kişinin kendisi tarafından alenileştirilmiş olması, bir hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için veri işlemenin zorunlu olması ve ilgili kişinin temel hak ve özgürlüklerine zarar vermemek kaydıyla, veri sorumlusunun meşru menfaatleri için veri işlenmesinin zorunlu olması şartlarından birinin varlığı halinde, ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın kişisel verilerin işlenmesinin mümkün olduğu hükümlerinin yer aldığı,
- 6698 sayılı Kanunun “Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenme Şartları” başlıklı 6 ncı maddesinin (2) numaralı fıkrasında özel nitelikli kişisel verilerin ilgilinin açık rızası olmaksızın işlenmesinin yasak olduğu, (3) numaralı fıkrasında birinci fıkrada sayılan sağlık ve cinsel hayat dışındaki kişisel verilerin, kanunlarda öngörülen hallerde ilgili kişinin açık rızası aranmaksızın işlenebileceği, sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verilerin ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebileceğinin hükme bağlandığı,
- Somut olayda, veri sorumlusu bünyesinde kayıt altına alınan kişisel verilerin yer aldığı ve doğumhane/bebek odasındaki hastaların bilgilerinin takip edildiği sisteme Kanuna aykırı olarak üçüncü kişiler tarafından erişim sağlandığı ve şikâyete konu olan ekran görüntüsünün çekildiği,
- Her ne kadar veri sorumlusu tarafından hasta bilgi gizliliği, hasta mahremiyeti, hasta dosyalarının gizliliği, hasta bilgilerinin paylaşılmaması, hastane dışına çıkarılmaması gerekliliği vb. konularda çalışanlara sürekli eğitimler verildiği ve sürece ilişkin yazılı kurumsal dokümanlar oluşturulduğu ifade edilse de söz konusu olayın meydana geldiği ve kişisel veri ihlaline neden olunduğu,
- Veri sorumlusu hastane tarafından kişisel verilere hukuka aykırı erişimi önlemek adına alınan idari ve teknik tedbirlerin yetersiz kaldığı ve sonuç olarak şikâyetçinin velisi bulunduğu ilgili kişiye ait kişisel verilerin üçüncü kişilerce erişimine neden olunduğu
değerlendirmelerinden hareketle;
- Şikâyete konu olan ekran görüntüsünün hastanenin veri kayıt sistemine ait ekrandan temin edildiği dikkate alındığında, bu konuda veri sorumlusu Hastanenin gerekli teknik ve idari tedbirleri almadığı; bu minvalde veri güvenliğine ilişkin yükümlülüklerin düzenlendiği Kanunun 12 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasına aykırı hareket ettiği değerlendirildiğinden, veri sorumlusu hakkında Kanunun 18 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi kapsamında idari para cezası uygulanmasına,
- Veri sorumlusu hastaneye çeşitli kanallardan birçok evrak geldiği ve evrak trafik yoğunluğu nedeniyle bir hata yaşandığı bu nedenle ilgili kişiye cevap verilemediği yönünde savunmada bulunulduğu görüldüğünden veri sorumlusunun Kanun kapsamında kendisine yapılan başvurularda Kanunun 13 üncü maddesi ve Tebliğin 6 ncı maddesine uygun olarak hareket etmesi yönünde uyarıda bulunulmasına, bu minvalde ilgili kişinin başvurusunda talep ettiği hususlara ilişkin olarak cevap verilmesi ve ilgili kişiye verilen cevaba dair Kurula bilgi verilmesi hususlarında veri sorumlusunun talimatlandırılmasına
karar verilmiştir.